La Vie en Rose

Regie Olivier Dahan Cast Marion Cotillard, Gerard Depardieu & Sylvie Testud Speelduur 140 minuten Jaar 2007

Het had zo goed kunnen zijn, deze biopic over het leven van ‘La Môme Piaf’, maar door het thans zo populaire gehussel met verhaallijntjes en tijdsgewrichten wordt [i]La Vie en Rose[/i] nooit meer dan een weliswaar prachtig vormgegeven, maar afstandelijk, over-impressionistisch portret van Frankrijks meest geliefde chansonnière Edith Piaf.

In de non-lineaire vertelstructuur die La Vie en Rose kenmerkt, is precies vijftien jaar geleden nieuw leven geblazen door de film Reservoir Dogs van Quentin Tarantino. Met zijn niet-chronologische structuur vol flashbacks desoriënteerde hij op zeer succesvolle manier de kijker door de spanning op te bouwen rond de vraag wie van de zes bankovervallers de rat was. Voor 1992 was deze manier van het vertellen van een verhaal al vele malen toegepast. Bijvoorbeeld al in 1941 met Citizen Kane, hoewel het Orson Welles toen op ferme kritiek kwam te staan, omdat het voor de kijker te onduidelijk, want onnodig verwarrend, zou zijn.

Voor de jaren negentig werd het publiek vaak wel een handje geholpen door de flashback een gele tint mee te geven, of de overgang naar een ander tijdsvak te laten verlopen via een zogenaamde dissolve, waardoor direct duidelijk wordt dat er een tijdssprong wordt gemaakt. Deze hulpmiddelen worden inmiddels voor hopeloos ouderwets versleten, en in films als Memento, The Prestige, The Good Shepherd of de horrorfilm Saw worden geen dissolves, maar gewoon harde cuts gebruikt tussen de overgangen. Het meest succesvol wordt de non-lineaire vertelstructuur ingezet om spanning te creëren door de kijker steeds kleine brokjes informatie te geven. Film als een puzzel dus, dat niet geschikt blijkt voor een biografische film, zo leert ons La Vie en Rose.

Zo begint La Vie en Rose met een scène uit het einde van de carrière van Edith Piaf als zij in 1959 een concert geeft in New York. Als een bejaard, trillend vogeltje zien we haar op het podium ineen storten, waarna we 41 jaar terug in de tijd vliegen naar een armoedige Parijse buurt. Vanaf die eerste scène worden beelden van Ediths jonge jaren in achtereenvolgend Parijs, een hoerenkit in Normandië, het circus van haar vader en opnieuw de straten van Parijs afgewisseld met beelden van haar latere carrière en ondergang aan drugs, alcohol en eenzaamheid. Regisseur Olivier Dahan (Crimson Rivers II) noemt het zelf impressionistisch, maar de gekozen vertelstructuur is vooral afstandelijk, vervelend en overbodig.

Zoals in de recentelijke verfilming van Das Parfum door Tom Tykwer werden ook voor La Vie en Rose kosten noch moeite gespaard voor het tot leven brengen van de smerige straten en grimmige barretjes van Parijs en van de sjieke clubs van New York, die met veel oog voor detail zijn aangekleed. Als de eigenwijze en alcoholistische Edith internationaal succes krijgt, contrasteren die rijk aangeklede sets veelbetekenend met haar volkse manier van doen. Alhoewel Piaf in het plichtmatige slotnummer de woorden “Non, je ne regrette rien” zingt, is haar leven een aaneenschakeling van treurnis en verlies geworden, dat door actrice Marion Cotillard werkelijk fenomenaal worden verbeeld.

La Vie en Rose is daardoor behalve een feest voor het oog vooral een ware tour-de-force van actrice Cotillard geworden. Helaas had dit portret zoveel beter kunnen zijn wanneer het aangrijpende levensverhaal van Piaf niet in die onnodige vertelstructuur was gewrongen, waardoor je je maar niet echt betrokken gaat voelen bij het lot van ‘La Môme Piaf’.

(i.o.v. FilmTotaal, copyright pictures: RCV)